T¿n m¿n v¿ Nho t¿ và v¿n hóa Hoa H¿ - Lâm Minh Anh - Bog

Tác gi¿ chia tác ph¿m ra làm 3 ph¿n rõ r¿t v¿ Nho t¿, ¿¿o h¿c và V¿n Ch¿¿ng. M¿i m¿t ph¿n có 14, 11 và 8 ¿¿ tài khác nhau và ¿¿c bi¿t nh¿t ph¿i nói là 14 ¿¿ tài ¿¿u; m¿i ¿¿ tài ch¿ bàn v¿ m¿t ch¿. Ví d¿ nh¿ ch¿: nhân, l¿, ngh¿a, hi¿u, tín, ¿¿o, ¿¿c, thành v.v... M¿i ch¿ nh¿ v¿y, tác gi¿ phân tích ra t¿ng b¿ m¿t ¿¿ gi¿i thích, d¿u là ng¿¿i ch¿a am t¿¿ng ch¿ Hán c¿ng có th¿ hình dung ra ¿¿¿c b¿ ¿y, ch¿ ¿y là ngh¿a nh¿ th¿ nào. ¿i¿u này gi¿ng nh¿ m¿t ông ¿¿ Nho gi¿i thích cho nh¿ng ng¿¿i m¿i h¿c bi¿t cách vi¿t, cách ¿¿c và ý ngh¿a c¿a m¿i ch¿ r¿t rõ ràng. Do v¿y, dù ai có khó tính ¿¿n ¿âu h¿n c¿ng ph¿i hài lòng v¿i l¿p lün c¿a tác gi¿.
Tác gi¿ không ch¿ gi¿i thích ý ngh¿a t¿ng b¿, t¿ng ch¿ ¿¿¿c ghép l¿i, mà còn mang ¿¿a thêm vào nh¿ng ¿i¿n tích c¿a Kh¿ng giáo, Lão giáo và Ph¿t giáo ¿¿ t¿o nên nhi¿u câu chuy¿n lý thú gi¿a ông Lý và ông T¿, nh¿ng nhân v¿t h¿ c¿u trong sách. Ngoài ra tác gi¿ c¿ng m¿¿n nh¿ng câu chuy¿n l¿ch s¿, v¿n ch¿¿ng, ¿¿o ¿¿c c¿a Vi¿t Nam thêm vào ph¿n k¿t lün c¿a m¿i bài nh¿ v¿y, làm cho ng¿¿i ¿¿c bi¿t r¿ng Nho sinh này v¿n g¿c ng¿¿i Vi¿t, h¿c Hán v¿n ¿ b¿c ¿¿i h¿c, m¿i có th¿ hi¿u t¿¿ng t¿n v¿ nh¿ng ch¿ vi¿t và ¿i¿n tích nh¿ v¿y. N¿u t¿ mình nói và t¿ mình lý lün thì ch¿c r¿ng không hay; nên Tác gi¿ ¿ã l¿y chính mình ra ¿¿ h¿i và ¿áp cho ông T¿, ông Lý, Tân và Lam Ng¿c. N¿u không ph¿i là tác gi¿ thì nh¿ng ng¿¿i ¿¿i di¿n ¿y làm sao tr¿ l¿i ¿¿¿c nh¿ng câu h¿i nh¿ tác gi¿ mong mün?
¿¿n ph¿n ¿¿o h¿c, gi¿i thích v¿ Tánh không trong th¿ c¿a V¿¿ng Duy, Tác gi¿ so sánh v¿i Tánh không c¿a Ph¿t Giáo, r¿i truy¿n Ki¿u c¿a C¿ Nguy¿n Du v¿ "thi¿n c¿n ¿ t¿i lòng ta", tâm tánh và vô ngã, tâm t¿, tâm bi c¿a B¿ Tát Quan Th¿ Âm, cái th¿y, cái nghe nh¿ nguyên v.v... th¿t là tuy¿t di¿u. Tác gi¿ c¿ng ¿ã trích nh¿ng câu th¿, v¿n c¿a C¿ Nguy¿n ¿ình Chi¿u trong L¿c Vân Tiên, th¿ c¿a bà Huy¿n Thanh Quan, c¿a Nguy¿n Công Tr¿, c¿a T¿n ¿à Nguy¿n Kh¿c Hi¿u, c¿a Nguy¿n Khuy¿n v.v... h¿u h¿t nh¿ng th¿ v¿n Vi¿t Nam mà chúng ta ¿¿¿c h¿c t¿ th¿i Trung H¿c. Tác gi¿ ¿ã khéo léo cho thêm vào gi¿a nh¿ng câu chuy¿n ¿¿i ¿áp gi¿a Ông T¿ và Ông Lý th¿t là ý v¿.
Tác gi¿ c¿ng trích th¿ v¿n c¿a Tr¿n Thái Tông, Tr¿n Nhân Tông, Tü Trung Th¿¿ng S¿ v.v... t¿ ¿ó Tác gi¿ gi¿i thích v¿ cái ngã và ngã s¿ c¿a nh¿ng b¿c Quân V¿¿ng và Th¿y d¿y h¿c. Có l¿n Kh¿ng T¿ tr¿ l¿i r¿ng:"Thánh t¿c ngô b¿t n¿ng, ngã h¿c b¿t y¿m"(Là thánh, ta ch¿ng th¿; nh¿ng v¿i vi¿c h¿c, ta không chán.). M¿c d¿u sau này ng¿¿i ¿¿i tôn Kh¿ng T¿ là b¿c Thánh hay "v¿n th¿ s¿ bi¿u", nh¿ng ¿¿¿ng th¿i Kh¿ng T¿ ch¿a bao gi¿ ngh¿ mình là thánh. ¿¿c Ph¿t Thích-ca Mâu-ni c¿ng v¿y. Ngài t¿ nói r¿ng: "Ta ch¿ là m¿t ng¿¿i ch¿ ¿¿¿ng."